sterrenkunde,zwart,gat

Hoe maak je een foto van een zwart gat?
Zwarte gaten zijn bizarre objecten in onze ruimte. De meest vreemde natuurkundige verschijnselen vinden er plaats. Als je eenmaal te dicht in de buurt komt, word je naar binnen gezogen en kom je er nooit meer uit. Hoewel zwarte gaten volgens vele grote wetenschappers bestaan, werd er vorig jaar pas voor het éérst eentje vastgelegd op een foto: het ultieme bewijs. In dit college vertelt sterrenkundige Marc Klein Wolt (Radboud Universiteit) waaraan zwarte gaten te herkennen zijn en waarom deze foto zo spectaculair is.


Volgende video:
Trump voert importtarieven in, en de gevolgen laten niet lang op zich wachten. Handelspartners reageren direct, en de spanningen lopen snel op. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz spreekt van een "aanslag op de wereldhandel", EU-voorzitter Ursula von der Leyen noemt het een "klap voor de wereldeconomie", en de BBC kopte zelfs dat dit mogelijk de grootste verandering in de wereldeconomie in honderd jaar is. Wat betekent dit voor Nederland, een land dat draait op internationale handel? Goudse kaas, hightechproducten, landbouwexport – komen die straks nog wel de grens over? Econoom Sandra Phlippen van de Rijksuniversiteit Groningen legt uit hoe importtarieven werken, hoe ze de wereldeconomie kunnen ontwrichten, en wat Europa nu moet doen. Waar liggen onze nieuwe handelskansen? Je hoort het in deze aflevering.

Een brownie van avocado en chocola - zoals mensen in de steentijd die aten. Dat klinkt gek.. en dat is het ook. Toch is het een recept dat voldoet aan het paleo-dieet, een dieet waarbij mensen enkel producten aten die in de steentijd beschikbaar waren omdat het volgens hen gezonder is. Archeoloog Gerrit Dusseldorp (Universiteit Leiden) zet daar zijn vraagtekens bij.

Veel crèmes beloven een stralende huid, maar wist je dat sommige juist schade kunnen aanrichten? Dermatoloog Petra Dikrama (Erasmus MC) legt uit waarom minder vaak beter is, welke producten écht nuttig zijn en waarom sommige crèmes eerder kwaad dan goed doen. Smeer jij misschien onbewust iets dat je huid beschadigt? En welke producten zijn wel zinvol? Check de aflevering en hoor hoe jij je huid gezond houdt.

Er is veel discussie in de wetenschap over de vraag: Kunnen bomen met elkaar praten? De vraag klinkt in eerste instantie misschien wat gek, maar net zoals wij mensen via het internet verbonden zijn, zijn ook bomen in een netwerk verbonden met elkaar. Hun wortels raken elkaar ondergronds, en een mycorrhiza-schimmel zorgt voor het laatste stukje van de verbinding. Via dat ondergrondse ‘Wood Wide Web’ wisselen bomen, planten en schimmels voedingsstoffen uit - en kunnen ze dus misschien zelfs communiceren. Bioloog Vincent Merckx (Universiteit van Amsterdam en Universiteit Leiden) neemt je mee de bodem in en laat zien hoe hij met schimmels ondergrondse netwerken in kaart brengt.

De Rotterdamse haven is een waar smokkelparadijs als het gaat om cocaïne. Door de jaren heen is de beveiliging stricter geworden en dat heeft gevolgen voor smokkelaars én havenmedewerkers. Criminoloog Robby Roks (Erasmus Universiteit Rotterdam) vertelt waarom hulp van binnenuit steeds belangrijker is en hoe 'gewone' mensen betrokken raken bij de smokkel.
