Kunnen we zonder dierproeven?
Elk jaar gebruiken wetenschappers in Nederland bijna een half miljoen proefdieren. Om nieuwe medicijnen en vaccins op uit te testen, of voor wetenschappelijke experimenten. Dat is voor die dieren niet leuk: soms ondervinden ze pijn in het laboratorium. Na afloop (en soms al tijdens het gebruik) sterven ze of worden ze afgemaakt. Kan wetenschap ook zonder dierenleed? Biomedisch wetenschapper Ellen van den Bogaard (Radboudumc) legt uit welke alternatieven er zijn voor proefdieren, en wat de voor- en nadelen van die alternatieven zijn. Wetenschappers kunnen het gebruik van proefdieren namelijk wel fors verminderen, en dat doen ze dan ook: in plaats van dieren brengen ze steeds vaker kleine stukjes mens naar het laboratorium. Ook gaan ze efficiënter om met de gegevens van eerdere proeven en van patiënten. En dat moet ook wel, want om geld te krijgen voor wetenschappelijk onderzoek moet je tegenwoordig goed kunnen verantwoorden waarom je proefdieren wil gebruiken.
Volgende video:
Armoede is een groeiend probleem in Nederland. En wetenschappers die armoede onderzoeken snappen vaak niet wat er speelt bij hun eigen doelgroep. Latifa Abidi van Maastricht University is daarom een initiatief gestart waarbij onderzoekers samenwerken met mensen die dagelijks geldzorgen ervaren. Het doel: betere grip en aanpak van armoede in ons land.
Als de trein weer eens vertraagd is, kan dat door heel veel dingen komen: kapotte bovenleiding, een wisselstoring, een aanrijding, blikseminslag, blaadjes op het spoor, een aanrijding met een persoon, personeelsproblemen - de lijst lijkt wel eindeloos. NS en ProRail doen hun best om de overlast te beperken, maar dat lukt lang niet altijd: afgelopen jaar was meer dan één op de tien treinen niet op tijd op z'n bestemming. Problemen met de treinen zelf komen het vaakst voor, tenminste, als je kijkt naar de aantallen storingen. Maar zulke storingen duren nooit echt heel lang. Wat is dan wel de grote boosdoener? Werktuigbouwkundig ingenieur Annemieke Meghoe (Universiteit Twente) weet het: het zijn de rails zelf. Als je kijkt naar het aantal uren dat een storing duurt, dan staat kapot spoor met stip bovenaan het lijstje oorzaken.
Als al het ijs van Antarctica smelt, stijgt de zeespiegel 57 meter. Dat zou Nederland bijna volledig onder water zetten. Gelukkig verwachten we niet dat de hele Zuidpool verdwijnt, maar... de Zuidpool is wel degelijk aan het smelten. Lange tijd dachten wetenschappers dat dit onmogelijk was: de Zuidpool leek onaantastbaar. Dat blijkt toch anders. Sophie de Roda Husman van de TU Delft onderzoekt hoe het écht zit en legt uit dat één afbrekende ijsplaat een reeks aan gebeurtenissen in gang zet die het smeltproces alsmaar versnellen.
.jpg)
Waarschijnlijk heb je als kind geleerd je neus te snuiten als die vol zat. In deze aflevering legt Godelieve Damen (Radboudumc) uit waarom het veel beter is voor je eigen gezondheid en die van anderen om je neus op te halen. Of nóg beter tegen die vervelende verstopping: met zout water spoelen. Met deze tips kom je het griepseizoen wel door! Met dank aan: het 3D lab van het Radboudumc voor het maken van de 3D modellen
Het Noorderlicht is de laatste tijd vaker te zien in Nederland, en dat blijft zo in 2024 en 2025. Dit spectaculaire natuurverschijnsel komt door een zonnecyclus die elke 11 jaar een piek bereikt. Maar wist je dat de veroorzaker van dit prachtige fenomeen ook gevaarlijk kan zijn? Aardwetenschapper Lennart de Groot (Universiteit Utrecht) legt in deze aflevering uit hoe zonnestormen, die het Noorderlicht veroorzaken, veel meer invloed hebben dan je denkt. In 1967 was de Derde Wereldoorlog er bijna door uitgebroken, miljoenen mensen zaten weken zonder stroom, en recent kwamen satellieten van Elon Musk in de problemen. Kan zo’n zonnestorm ook Nederland platleggen? Je hoort het in deze aflevering.
Mogelijk dankzij
Met de steun van
