taal,taalkundig,mama,praten,klanken,baby
Waarom zeggen alle kinderen ter wereld “mama”?
Ontelbaar veel talen zijn er. En toch zeggen alle baby's ter wereld "mama". Hoe kan dat? Dat hoor je in dit college van taalkundige Marc van Oostendorp (Universiteit Leiden). Hij vertelt je ook welke klanken makkelijk en welke juist moeilijk zijn om te leren. Snap je misschien eindelijk waarom jij vroeger dat ene woord nooit uit kon spreken. Wil je meer weten? Als je enthousiast bent geworden, kun je bij Kennislink meer over dit onderwerp lezen. Op welke manier krijgen kinderen de klankstructuur van hun moedertaal onder de knie, en hoe wordt hier onderzoek naar gedaan? Lees er meer over op Kennislink.
Volgende video:
Als al het ijs van Antarctica smelt, stijgt de zeespiegel 57 meter. Dat zou Nederland bijna volledig onder water zetten. Gelukkig verwachten we niet dat de hele Zuidpool verdwijnt, maar... de Zuidpool is wel degelijk aan het smelten. Lange tijd dachten wetenschappers dat dit onmogelijk was: de Zuidpool leek onaantastbaar. Dat blijkt toch anders. Sophie de Roda Husman van de TU Delft onderzoekt hoe het écht zit en legt uit dat één afbrekende ijsplaat een reeks aan gebeurtenissen in gang zet die het smeltproces alsmaar versnellen.
Waarschijnlijk heb je als kind geleerd je neus te snuiten als die vol zat. In deze aflevering legt Godelieve Damen (Radboudumc) uit waarom het veel beter is voor je eigen gezondheid en die van anderen om je neus op te halen. Of nóg beter tegen die vervelende verstopping: met zout water spoelen. Met deze tips kom je het griepseizoen wel door! Met dank aan: het 3D lab van het Radboudumc voor het maken van de 3D modellen
Het Noorderlicht is de laatste tijd vaker te zien in Nederland, en dat blijft zo in 2024 en 2025. Dit spectaculaire natuurverschijnsel komt door een zonnecyclus die elke 11 jaar een piek bereikt. Maar wist je dat de veroorzaker van dit prachtige fenomeen ook gevaarlijk kan zijn? Aardwetenschapper Lennart de Groot (Universiteit Utrecht) legt in deze aflevering uit hoe zonnestormen, die het Noorderlicht veroorzaken, veel meer invloed hebben dan je denkt. In 1967 was de Derde Wereldoorlog er bijna door uitgebroken, miljoenen mensen zaten weken zonder stroom, en recent kwamen satellieten van Elon Musk in de problemen. Kan zo’n zonnestorm ook Nederland platleggen? Je hoort het in deze aflevering.
Iedereen een elektrische auto, kan dat eigenlijk wel? De accu's van alle Tesla's, Opel Ampera's en Polestars zitten vol met bijzondere metalen zoals lithium en kobalt. Is dat een knelpunt waardoor de opmars van de elektrische auto straks stopt? Nee, zegt energie-expert Auke Hoekstra (TU Eindhoven): er is genoeg van te vinden, al moet er nog wel wat gebeuren voor we dat uit de grond hebben gehaald. En of dat helemaal zonder milieuschade kan - nee. Maar het is de moeite waard!
Terwijl je deze video kijkt, zit je er misschien wel: op het toilet. Als dat het geval is, let dan vooral even op je houding. Want door een verkeerde houding kun je zelfs incontinent worden. Dit gebeurt natuurlijk niet meteen, maar om ervoor te zorgen dat je het meeste uit je toiletbezoek haalt, is het verstandig om er goed voor te gaan zitten. Dus neem vooral lekker de tijd en check de uitleg van Maxime Kummeling (uroloog, LUMC).